KTO WOŁKA SIEJE, ZBIERA BURZĘ
PRACE WCHODZĄCE W SKŁAD CYKLU SĄ OSOBISTĄ PODRÓŻĄ ARTYSTKI W ŚWIAT ZAPOMNIANEJ RODZIMEJ MITOLOGII – "NIESAMOWITEJ SŁOWIAŃCZYZNY", REFLEKSJĄ NAD JĘZYKIEM SYMBOLICZNYM, A W KOŃCU TRAWESTACJĄ, GŁĘBOKO ZAKORZENIONYCH W ŚWIADOMOŚCI, ARCHETYPOWYCH WYOBRAŻEŃ O UNIWERSALNYM CHARAKTERZE NA GRUNT TERAŹNIEJSZOŚCI. PORUSZANIE SIĘ W OBRĘBIE SZCZĄTKOWO ZACHOWANEJ MITOLOGII SŁOWIAŃSKIEJ WYRASTA Z "OSOBISTYCH MITOLOGII": HISTORII, WYDARZEŃ I OPOWIEŚCI ZASŁYSZANYCH W DZIECIŃSTWIE. WYDAJĄ SIĘ ONE ODLEGŁYM I ZNIEKSZTAŁCONYM ECHEM PRZESĄDÓW I WIERZEŃ Z PRADAWNYCH CZASÓW. TO, CO ŁĄCZY JE Z TERAŹNIEJSZOŚCIĄ, TO UNIWERSALNY CHARAKTER PEWNYCH KONCEPCJI MYŚLOWYCH, WSPÓLNYCH WSZYSTKIM KULTUROM. NIE JEST TO JEDNAK ZERO-JEDYNKOWE PRZENIESIENIE, ALE PRÓBA ZROZUMIENIA RZECZYWISTOŚCI, W KTÓREJ SIĘ ZNAJDUJEMY, POPRZEZ PRYZMAT KONCEPCJI PRZECHOWYWANYCH W LUDZKIEJ PODŚWIADOMOŚCI.
WALKA ŻMIJA ZE SMOKIEM
KOSMOGONICZNA WALKA DWÓCH PRZECIWSTAWNYCH SIŁ JEST JEDNYM Z ARCHETYPÓW W WIELU KULTURACH. MIAŁA NA CELU WYJAŚNIENIE POCHODZENIA DOBRA I ZŁA WE WSZECHŚWIECIE. W MITOLOGII SŁOWIAŃSKIEJ JEST TO ODWIECZNY POJEDYNEK KREATORA – PRAWDOPODOBNIE PERUNA I JEGO RYWALA UTOŻSAMIANEGO Z DIABŁEM, ZA KTÓREGO UWAŻA SIĘ WELESA. ODPOWIADAJĄ IM KOLEJNO POTWORY CHAOSU ŻMIJ ORAZ SMOK. BÓSTWA TE TOCZĄ NIEUSTANNĄ WALKĘ, UTRZYMUJĄC ŁAD WE WSZECHŚWIECIE, ZARAZEM ŚWIAT NIE MÓGŁBY ISTNIEĆ BEZ UDZIAŁU KTÓREGOKOLWIEK Z NICH. ZŁO NIE JEST TU TYLKO ZŁEM, A DOBRO TYLKO DOBREM. WALKA TA ODNOSI SIĘ DO POLARYZACJI SPOŁECZNEJ, KTÓRĄ MOŻNA ZAOBSERWOWAĆ NA CO DZIEŃ W ŻYCIU SPOŁECZNYM, ŚCIERANIU SIĘ PRZECIWSTAWNYCH ŚWIATOPOGLĄDÓW WŚRÓD NASTAWIONYCH ANTAGONISTYCZNIE WZGLĘDEM SIEBIE LUDZI. SPÓR TEN OPIERA SIĘ NA DYCHOTOMICZNEJ ZASADZIE "MY LEPSI – ONI GORSI". NIE MA ZNACZENIA, KTÓRE ZE STANOWISK UZNAMY ZA WŁAŚCIWE. OPOZYCYJNOŚĆ PERUNA I WELESA MOŻNA ZAAPLIKOWAĆ WIELORAKO; KONSERWATYŚCI – LIBERAŁOWIE, OSOBY HOMOFOBICZNE – HOMOSEKSUALIŚCI, OSOBY BIAŁE – OSOBY CZARNE, WYZNAWCY JEDNEJ RELIGII – WYZNAWCY INNEJ RELIGII, MĘŻCZYŹNI – KOBIETY, MIESZKAŃCY WSI – MIESZKAŃCY MIAST, STARZY – MŁODZI, ETC.
AKRYL NA PŁÓTNIE
160 X 120 CM
2020
DWA OBLICZA FEMINIZMU:
MOKOSZ
MOKOSZ W MITOLOGII SŁOWIAŃSKIEJ JEST UWAŻANA ZA BOGINIĘ, DEMONA PŁODNEJ MOKREJ ZIEMI POCHŁANIAJĄCEJ ŻYCIE – ŚMIERCI. JEST SIŁĄ DECYDUJĄCĄ O ISTNIENIU. STANOWI PRADAWNY ARCHETYP WIELKIEJ MATKI, DOBREJ, ALE I GROŹNEJ. ZOSTAJE ODNIESIONA DO JEDNEGO Z ASPEKTÓW FEMINIZMU OBEJMUJĄCEGO MACIERZYŃSTWO. STAJE W OPOZYCJI DO POŁUDNICY, WSKAZUJĄC NA WEWNĘTRZNY KONFLIKT W RAMACH RUCHU EMANCYPACYJNEGO, DOTYCZĄCY MOŻLIWOŚCI PODEJMOWANIA AUTONOMICZNYCH DECYZJI W KWESTII WŁASNEGO ŻYCIA.
AKRYL, SPRAY NA PŁÓTNIE
150 X 100 CM
2019
DWA OBLICZA FEMINIZMU:
POŁUDNICA
POŁUDNICA W MITOLOGII SŁOWIAŃSKIEJ JEST DEMONEM POJAWIAJĄCYM SIĘ W WIRACH POWIETRZNYCH W TRAKCIE TRWANIA ŻNIW. MIAŁA SPROWADZAĆ NA PRACUJĄCYCH W POLU SZALEŃSTWO, PRZY POMOCY SIERPA ODCINAĆ GŁOWY ZALOTNIKOM. REPREZENTUJE JEDEN Z ASPEKTÓW FEMINIZMU ODNOSZĄCY SIĘ DO SAMOREALIZACJI. ODRZUCA PRYMAT MACIERZYŃSTWA NA RZECZ DĄŻENIA DO OSIĄGNIĘCIA INNYCH CELÓW. STOI W OPOZYCJI DO MOKOSZY, WSKAZUJĄC NA WEWNĘTRZNY KONFLIKT W RAMACH RUCHU EMANCYPACYJNEGO, DOTYCZĄCY MOŻLIWOŚCI PODEJMOWANIA AUTONOMICZNYCH DECYZJI W KWESTII WŁASNEGO ŻYCIA.
AKRYL, SPRAY NA PŁÓTNIE
150 X 100 CM
2019
RODZANICE
W MITOLOGII SŁOWIAŃSKIEJ TRZY DEMONY LUB BOGINIE, KTÓRYM PODLEGA DOMENA WIESZCZENIA. MIESZKAJĄ W PAŁACU SŁOŃCA NA KOŃCU ŚWIATA, ZAJMUJĄC SIĘ PRZĘDZENIEM LOSU. TEGO, CO WYWRÓŻĄ, NIKT NIE JEST W STANIE ZMIENIĆ. POJAWIAŁY SIĘ PRZY NARODZINACH, ZAPISUJĄC PRZYSZŁOŚĆ NA CZOLE DZIECKA W FORMIE NIEWIDZIALNEGO ZNAKU. OFIAROWYWANO IM WŁOSY Z POSTRZYŻYN I GOSZCZONO POSIŁKIEM. W OBECNEJ RZECZYWISTOŚCI LOS, KTÓRY ZAPLOTŁY, MANIFESTUJE SIĘ W FORMIE WĘZŁA GORDYJSKIEGO, WSKAZUJĄC NA CHAOTYCZNE REALIA OBECNYCH CZASÓW. OBRAZUJĄ KRUCHOŚĆ LUDZKIEGO ŻYCIA. ZAKOŃCZENIA SZNURÓW REPREZENTUJĄ MOŻLIWE WARIANTY PRZYSZŁOŚCI CZŁOWIEKA. ODNOSZĄ SIĘ DO KULTURY STRACHU, MARAZMU ANTROPOCENU, NIEPEWNOŚCI ORAZ OBAWY PRZED PRZYSZŁOŚCIĄ. FORMALNIE STANOWIĄ NAWIĄZANIE DO KAMIENNYCH BAB.
AKRYL NA PŁÓTNIE
150 X 120 CM
2020
DOLA
PRASTARA BOGINI LUB DUCH OPIEKUŃCZY POWIĄZANY Z LOSEM. BYĆ MOŻE POPRZEDNICA RODZANIC, KTÓREJ WYOBRAŻENIE Z CZASEM ULEGŁO PRZEMIANOM, PRZEKSZTAŁCAJĄC SIĘ W POTRÓJNE BÓSTWO LOSU. UWAŻANO JĄ ZA DAR BOGÓW, SIŁĘ UŻYCZONĄ DO POKONYWANIA TRUDNOŚCI W ŻYCIU. DZIEDZICZONA WEWNĄTRZ RODZIN. ISTNIEJE RÓWNIEŻ JEJ WYOBRAŻENIE JAKO OGÓLNOLUDZKIEGO LOSU. HAFT ULEGA PRZERWANIU W ODNIESIENIU DO ZMĘCZENIA OTACZAJĄCĄ RZECZYWISTOŚCIĄ, WYNIKAJĄCĄ Z RADYKALIZACJI SPOŁECZEŃSTWA, POSTĘPUJĄCEJ POLARYZACJI ORAZ TRUDNOŚCI W NAWIĄZANIU DIALOGU. HAFT ZOSTAŁ WYKONANY NA STULETNIM PŁÓTNIE, UTKANYM PRZEZ PRABABKĘ ARTYSTKI.
HAFT KRZYŻYKOWY NA LNIANYM PŁÓTNIE
80 X 53 CM
2020
SWARÓG
NAJPRAWDOPODOBNIEJ BÓG NIEBIAŃSKIEGO OGNIA – SŁOŃCA. ANALOGICZNIE DO WIELU KULTUR SŁOŃCE OBDARZANO SZCZEGÓLNĄ CZCIĄ, KTÓREJ NASTĘPSTWEM BYŁ SZEREG NAKAZÓW ORAZ ZAKAZÓW Z TYM ZWIĄZANYCH. MIĘDZY INNYMI TARCZĘ SŁONECZNĄ UWAŻANO ZA SWAROGOWE OKO. NIE MOŻNA BYŁO NA NIE SPOGLĄDAĆ, NALEŻAŁO ODPOWIEDNIO PRZYWITAĆ JE O PORANKU MODLITWĄ I UKŁONEM. BÓG TEN SPRAWOWAŁ WŁADZĘ NAD DOMENĄ OGNIA ORAZ WOJNY. ODNIESIONY BEZPOŚREDNIO DO ZAGADNIENIA MARAZMU ANTROPOCENU, STAJE SIĘ JEGO BIERNYM UCZESTNIKIEM W FORMIE OGNIA SPALAJĄCEGO ZIEMIĘ.
AKRYL NA PŁÓTNIE
90 X 80 CM
2020
WESOŁKA
MIANEM WESOŁKI OKREŚLANO TĘCZĘ Z JEDNEJ STRONY JAKO POŻĄDANEGO ZJAWISKA ZWIASTUJĄCEGO DESZCZ, Z DRUGIEJ – JAKO POTWORA SPIJAJĄCEGO WODĘ Z OKOLICZNYCH ZBIORNIKÓW LUB CHMUR. UWAŻANO, ŻE JEŚLI KTOŚ PRZEJDZIE POD JEJ ŁUKIEM BĘDZIE MÓGŁ ZMIENIĆ PŁEĆ. WRAZ Z JASKÓŁKĄ MA ZWIASTOWAĆ PRAGNIENIE ODWILŻY DOTYCZĄCE PRZEMIAN SPOŁECZNYCH ZWIĄZANYCH Z TOLERANCJĄ.
AKRYL NA PŁÓTNIE
120 X 90 CM
2020
INSTALACJA MULTIMEDIALNA
W JEJ SKŁAD WCHODZĄ CZTERY OBRAZY NAMALOWANE W PRZESTRZENI BARWNEJ CMYK ORAZ ODPOWIADAJĄCE IM ANIMACJE STANOWIĄCE FILTR FOTOGRAFICZNY WYKONANE W PRZESTRZENI BARWNEJ RGB. ANIMACJE WYŚWIETLANE W FORMIE PROJEKCJI ZOSTAŁY ZMAPOWANE NA PŁÓTNA, TWORZĄC KOMPATYBILNĄ CAŁOŚĆ. OPOWIADAJĄ HISTORIĘ WOŁKA – POTWORA POŻERAJĄCEGO DZIECI DEPCZĄCE ZBOŻE, BLISKO ZWIĄZANEGO Z MITYCZNYM WILKIEM POŻERAJĄCYM PLANETY. PODRÓŻ WOŁKA STAJE SIĘ METAFORĄ ROSNĄCEGO NIEPOKOJU SPOŁECZNEGO. KOLEJNE PROJEKCJE ODPOWIADAJĄ WYBRANYM DZIEDZINOM ŻYCIA, NA KTÓRE MA WPŁYW.
DWÓCH TAKICH
OPOWIADA HISTORIĘ NARODZIN WOŁKA – NIEPOKOJU SPOŁECZNEGO, POWSTAŁEGO W WYNIKU NARASTAJĄCEJ POLARYZACJI SPOŁECZEŃSTW ZA SPRAWĄ NIEUDOLNIE PROWADZONEJ POLITYKI ORAZ NADUŻYĆ RZĄDÓW PAŃSTW. MŁOTEK – ATRYBUT WŁADZY, POJAWIA SIĘ W ODNIESIENIU DO ZARÓWNO NARZĘDZIA PRZYPISYWANEGO NACZELNEMU BÓSTWU W PANTEONIE SŁOWIAŃSKIM – PERUNOWI, JAK I DO TZW. KULI, CZYLI NARZĘDZIA PEŁNIĄCEGO FUNKCJĘ LEGISLACYJNĄ WE WCZESNYCH SPOŁECZEŃSTWACH SŁOWIAŃSKICH. PODEJMOWANE DECYZJE DOPROWADZAJĄ DO PĘKNIĘCIA SPOŁECZNEGO ORAZ DALEKOSIĘŻNYCH KONSEKWENCJI WYNIKAJĄCYCH Z ROSNĄCEJ FRUSTRACJI.
PROJEKCJA
ANIMACJA : AGNIESZKA ZACHARCZUK
UDZWIĘKOWIENIE : ALEKSANDRA KONIK
OBRAZ:
AKRYL NA PŁÓTNIE
120 X 100 CM
2019
PERUN
JEST TO NASTĘPNY ETAP PODRÓŻY WOŁKA, KTÓRY RZUCA WYZWANIE SZEROKO POJĘTEJ RELIGII. PERUN BYWA OKREŚLANY MIANEM DEUS OTIOSUS – BOGA ODDALONEGO, NIEINGERUJĄCEGO W SPRAWY DOMENY LUDZKIEJ. ZOSTAJE TUTAJ UTOŻSAMIONY Z RELIGIĄ, KTÓREJ CELEM STAJE SIĘ ŁAGODZENIE NIEPOKOJU. NIE JEST ONA JEDNAK W STANIE ODPOWIADAĆ REALIOM I PROBLEMOM XXI WIEKU, W ZWIĄZKU Z CZYM WOŁEK WYMYKA SIĘ JEJ GNIEWOWI.
PROJEKCJA
OBRAZ:
AKRYL NA PŁÓTNIE
ANIMACJA : AGNIESZKA ZACHARCZUK
UDZWIĘKOWIENIE : ALEKSANDRA KONIK
110 X 80 CM
2020
RUSAŁKA
TYM RAZEM GŁÓWNY BOHATER OPOWIEŚCI ZADOMAWIA SIĘ W KRAJOBRAZIE PEŁNYM NIEPEWNOŚCI. PRZEMIERZA ZIEMIĘ POKRYTĄ ODPADAMI, ABY W KOŃCU SPOGLĄDAĆ Z ODDALENIA NA KOLEJNY ASPEKT ŻYCIA LUDZKIEGO STANOWIĄCY JEGO POŻYWIENIE – SAMOKRYTYCYZM WYNIKAJĄCY Z PODĄŻANIA ZA NIEREALNYMI WZORCAMI. RUSAŁKA W MITOLOGII SŁOWIAŃSKIEJ JEST PIĘKNĄ DZIEWCZYNĄ ZAMIESZKUJĄCĄ BRZEGI JEZIOR. ZOSTAJE PODDANA WYZWANIU AKCEPTACJI WŁASNYCH NIEDOSKONAŁOŚCI. PIĘKNA, JEDNAK NIEZADOWOLONA Z TEGO, CO WIDZI, STOPNIOWO PODDAJE SWOJE CIAŁO ALTERACJOM, NIE ZNAJDUJĄC W NICH WYJŚCIA Z MENTALNEGO WIĘZIENIA OCZEKIWAŃ.
PROJEKCJA
OBRAZ:
AKRYL NA PŁÓTNIE
ANIMACJA : AGNIESZKA ZACHARCZUK
UDZWIĘKOWIENIE : ALEKSANDRA KONIK
120 X 90 CM
2020
STUDNIA
OSTATNI ETAP PODRÓŻY WOŁKA JEST ZWIĄZANY Z OPOWIEŚCIĄ O ŻELAZNEJ BABIE – DEMONIE ZAMIESZKUJĄCYM STUDNIE, KTÓRY MIAŁ TOPIĆ ZAGLĄDAJĄCE DO ICH WNĘTRZA DZIECI. WOŁEK WYSKAKUJE Z PRZYPISANEGO BABIE MIEJSCA, OSIĄGAJĄC OGROMNE ROZMIARY. NIE DA SIĘ JUŻ ZATRZYMAĆ NIEPOKOJU SPOŁECZNEGO. OSTATECZNIE PĘKA, OPUSZCZAJĄC RAMĘ PROJEKCJI I PRZENIKA DO RZECZYWISTOŚCI, W KTÓREJ ZNAJDUJE SIĘ WIDZ.
PROJEKCJA
ANIMACJA : AGNIESZKA ZACHARCZUK
UDZWIĘKOWIENIE : ALEKSANDRA KONIK
OBRAZ:
AKRYL NA PŁÓTNIE
70 X 60 CM
2020